Havale Geçirme Nedir?

Vücuda mikrop girdiğinde savunma sistemi hücreleri mikrop miktarına göre hızla çoğalarak vücudu korumaya hazırlanırlar. Bir yandan yeni hücreler üretilirken diğer yandan üretilen hücreler mikropların etrafını sarmaya başlar. Tüm bu olaylar esnasında vücut ısısında artış meydana gelir. Hastanın vücut sıcaklığı artar ancak vücudunun harcadığı enerji sebebiyle üşüme hissi yaşar. Bu duruma ateş yükselmesi adı verilir. Ateş yükselmesi başladıktan sonra hastaya gerekli müdahaleler yapılmazsa havale denilen tablo ortaya çıkabilir. Havale hastanın sinir sistemini dolaylı yoldan etkileyebilen bir problemdir. Havale sonucunda sağırlık, görme kaybı ve zeka geriliği gibi kalıcı sıkıntılar görülebilir.

Havale Kimlerde Daha Çok Görülür?

Havale, her yaşta görülebilir. Ancak çocukların ve bebeklerin vücudu yükselen ateşi daha zor tolere ettiği için havale geçirme ihtimali daha fazladır. Bunun yanında bireysel olarak bağışıklık sisteminin zayıf olması da havale geçirme riskini artıran bir etkendir.

Havale Tekrar Görülebilir Mi?

Havale genellikle çocuklarda görülür. Çocukların neredeyse tamamı ergenlik çağına gelene kadar en az bir kez ateşlenmiştir. Ancak bu çocuklar içerisinde havale geçirme oranı %4 civarındadır. Bir kez havale geçiren çocukların tekrar bu problemi yaşama riski ise %30’dur. Yani havale geçiren çocukların aileleri çok daha dikkatli ve özenli olmalıdır. Havale, ne kadar erken yaşta geçirilirse ilerleyen dönemlerde tekrarlama riski o kadar yüksektir.

Havale Belirtileri Nelerdir?

  ->  Yeni doğan bebeklerde kontrolsüz el ve kol hareketleri görülmesi

  ->  Çocuklarda geçici görme kaybı

  ->  Aşırı titremeyle birlikte yüksek ateş hissedilmesi

  ->  Yetişkinlerde bilinç kaybı veya anlamsız hareketler görülmesi

Ateşi Yükselen Kişiye Nasıl Müdahale Edilmelidir?

Ateşi yükselen kişilerin imkanı varsa en kısa sürede bir sağlık merkezine başvurmaları gerekir. Bu kişilere doktor kontrolünde ateş düşürücü ilaçlar verilir. Ayrıca enfeksiyonla mücadele için  teşhise göre antiviral veya antibiyotik ilaçlar da verilebilir. Eğer doktora gitme imkanı yoksa:

  ->  Ateşi yükselen kişilerin kıyafetlerinin çıkartılması ve mümkün olduğunca serin bir yerde dinlenmeleri faydalı olacaktır.

  ->  Nemli havlular hazırlanıp alın, koltuk altı ve kasık bölgelerine yerleştirilmeli ve vücut bir şekilde normal sıcaklığına döndürülmelidir.

Havale Geçiren Kişiye Nasıl Müdahale Edilmelidir?

  ->  Hasta havale geçiriyorsa ilk aşamada yere yatırılır.

  ->  Etraftaki kesici ve sert maddeler uzaklaştırılır.

  ->  Hastanın başı yana çevrilerek tükürüğünün boğazına kaçması engellenir.

  ->  Hastaya sakinleşmesi için asla su içirilmemelidir.

  ->  Kriz süresine dikkat edilmelidir. Bu süre doktoru bilgilendirme açısından oldukça önemlidir.

  ->  Hastanın ateşi mutlaka düşürülmelidir. Geç kalınmadan su ile müdahale edilmelidir.

  ->  Kriz eğer 10 dakikayı geçmişse, hastanın baş ağrısı veya mide bulantısı gibi bir belirtisi varsa doktora görünmek şarttır. Zira böyle bir durumda müdahale edilmezse hastanın krizi tekrarlayabilir ve geri dönüşü olmayan sonuçlar görülebilir.

  ->  Kriz süresi kısaysa ve bir rahatsızlık kalmamışsa doktora görünmek şart değildir. Ancak ateş yükselmesinin sebebini anlamak için hastaneye başvurmakta yarar vardır.

Havale Geçiren Kişi Nasıl Tedavi Edilir?

  ->  Havale bir hastalık değildir, vücuttaki bir problemin dışa vurumudur. Bu nedenle ilk etapta havaleye yol açan sebep (Ateş yükselmesi) ortadan kaldırılmalıdır.

  ->  Hastanın ateşi uygun ilaçlarla düşürülür. Bu ilaçların serum yoluyla damarda verilmesi tedaviyi hızlandıracaktır.

  ->  Ateş düştükten sonra hastaya kan ve idrar testi yapılarak ateşin yükselme sebebi öğrenilmeye çalışılır.

  ->  Bu süreçte ateşin yeniden yükselmemesi için hasta sürekli kontrol altında tutulmalıdır.

  ->  Test sonuçlarına göre hastanın vücudundaki problem anlaşılır ve doktor uygun ilaçlar verilerek hasta tedavi edilebilir.

  ->  Havale sonrası tedavi klasik bir enfeksiyon tedavisi ile aynı işlemleri içerir. Ancak tedavi süresince hastanın sürekli gözlenmesi ve kalıcı bir hasar olup olmadığının anlaşılması gerekmektedir.

Havale Sonucu Beyin Hasarı Görülmesi

Havale, vücuttaki birçok sistemin görevini yerine getiremediği bir süreçtir. Havale süresi ne kadar uzarsa hastada oluşacak problemler de o kadar büyük olur. Eğer süre yarım saati geçmişse beynin oksijensiz kalması söz konusu olabilir. Bu da beyinde kalıcı bir hasar oluşmasına yol açar. Kısa süreli havaleler daha az risk taşır. Ancak havale kısa sürdüyse beyinde hiçbir problem meydana gelmemiştir denilemez.