Güneş Tutulmasına Bakmak Zararlı Mı?

Dünyanın uydusu olan ay dünya çevresindeki hareketi sırasında zaman zaman dünya ile güneş arasından geçebilir. Ayın bu şekilde güneşin tamamının ya da  bir kısmının önüne geçerek görünmesini engellemesine güneş tutulması denir. Başka bir deyişle ayın gölgesinin dünya üzerine düşmesidir.

Ne Zaman ve Nerede Olur?

Sadece gölgenin düştüğü bölgelerde gözlemlenebilecek bir olaydır. Güneş tutulması senede en az 2 kere en fazla 5 kere gerçekleşir. Ancak bu tutulmaların çok azı tam tutulma olduğu için güneş tutulmaları pek gündeme gelmez. Türkiye’den gözlemlenebilen son tam güneş tutulmaları 1999 ve 2000 yıllarında gerçekleşmiştir. 1999’daki tutulmanın 17 ağustos depreminden 6 gün önce gerçekleşmesi güneş tutulmalarının depremlerle ilgili olduğu inanışına neden olmuştur. Öyle ki 2006’daki güneş tutulması sırasında birçok insan deprem olacağını düşünmüştür.

Güneş Tutulmasına Bakmak Körlüğe Neden Olur Mu?

Güneş tutulmalarını doğrudan ya da uygun olmayan cihazlarla izlemek çok tehlikelidir. Güneş tutulmasına bakarken gözlerde acı hissedilmese bile gözümüzün algılayamadığı ultraviyole ışınlar direkt görme merkezine ulaşıp ve görme merkezinde yanıklara neden olabilir. Böyle yanıklar oluşursa daha sonra su toplar ve birkaç saat içinde tedavisi mümkün olmayan görme kayıpları oluşabilir. Gözler sadece güneş tutulması anında değil, güneşe doğrudan ve uzun süreli maruz kalınan zamanlarda da zarar görebilir. Bu yüzden gerektiğinde ultraviyole ışınlardan koruyan güneş gözlükleri kullanılmalıdır. Ancak normal zamanlarda güneş ışığının şiddeti zaten uzun süre bakmamıza izin vermeyeceği için göze ciddi bir zarar gelmesi ihtimali düşüktür.

Fotoğraf Makinesinin Objektifinden Bakmayın 

Işığı toplayan mercek veya lenslerle çalışan teleskoplar ya da uzun objektifli fotoğraf makinelerini kullanarak güneş tutulmasını gözlemlemek ise tehlikeyi katlar. Çünkü bu cihazlar ultraviyole ışınları da toplayarak görme merkezinin zarar görme ihtimalini artırır. Bu iş için uygun olmayan hiçbir cihazın objektifinden tutulmayı takip etmemek gerekir.

Nasıl İzlenebilir?

Röntgen filmi ya da isli cam kullanılarak güneş tutulması izlenebilir. Ayrıca güneş tutulmaları için üretilen tek kullanımlık güneş gözlükleri  de vardır.

Kimler Risk Altında?

Yaşlılar ve çocukların görme merkezlerinin hasar görmesi daha kolaydır. Çünkü çocuklar gelişim çağındadır ve yaşlıların da zamana bağlı olarak göz yapısı zayıflamıştır. Gözleri açık renkli olanlarda güneşten koruyucu özelliği olan melanin pigmenti az olduğu için onlar da risk grubuna girer. Ayrıca ışığı toplayıcı özellikteki kalın mercekli gözlükleri kullanmakta olan hipermetrop hastası kişilerin de bir kat daha dikkatli olması gerekiyor.

Karanlıkta Görmeyi Sağlayan Teknolojide De Benzer Bir Tehlike Var

Bu olayın bir benzeri karanlıkta görmeyi sağlayan gözlükler nedeniyle olur. Polislerin zifiri karanlık bir bodrum katı gibi ışığın olmadığı yerlere yapılan operasyonlarda görmesini sağlayan, gözlerine taktıkları bir cihaz vardır. Bu cihaz ışığın şiddetini çok fazla artırarak karanlıkta bile görmeyi sağlar. Ancak biri ışığı açarsa kör edici düzeyde güçlü bir ışık gönderir. Bu cihazları kullanan polisler de her an tetikte olurlar. Herhangi bir yerden ışık geldiği anda bu cihazı çıkarıp atmaları gerekir.

Ay Tutulması Nedir?

Ay tutulması birçok insanın kafasını karıştıran bir olaydır ancak güneş tutulması kadar basittir. Ayı görebilmemizi sağlayan şey güneşten gelen ışıkların aydan yansıyabiliyor olmasıdır. Ay dünya etrafındaki hareketi sırasında dünyanın arkasında kalarak kısmen ya da tamamen güneş ışığı alamadığında ay tutulması gerçekleşir. Senede toplam 7 tane tutulma gerçekleşir. Bunlardan en az 2 tanesi ay tutulması olurken yine en az 2 tanesi güneş tutulması olur.