Düdüklü Tencere

Düdüklü tencere yemek yapma süresini ciddi anlamda kısaltan bir mutfak gerecidir. Normal tencerede saatlerce kaynatarak yapabileceğiniz yemekleri düdüklü tencerede çok kısa sürede pişirebilirsiniz. Çünkü düdüklü tencerenin içinde sıcaklık ve basınç çok daha yüksek olur. Peki düdüklü tencereyi farklı kılan nedir? Normal tencerenin altını daha fazla açınca neden düdüklü tencere gibi daha sıcak olmuyor, diyorsanız devamını dikkatle okuyun.

Düdüklü Tencerenin Çalışma Prensibi

Normalde yemek pişirirken sıcaklık 100 dereceye geldiğinde yemeğin içindeki su kaynamaya başlar. Su kaynarken yemeğin ısısını alır ve yemek hep 100 derece civarında kalır. Bu durum yemekteki su bitene kadar böyle devam eder. Ancak düdüklü tencerede durum farklıdır. Çünkü suyun buharlaşma sıcaklığı suyun saflığına ve ortamdaki basınca bağlıdır. Buharlaşmak isteyen suya basınç mani olur. Altı yandıkça iç basıncı artan düdüklü tencere suyun yaklaşık 120 derecede buharlaşmasına izin verir. Bu değer düdüklünün markasına ve kullandığınız basınç ayarına göre değişir. Basınc ayarını yükseltirseniz düdüklüdeki maksimum sıcaklığı da artırmış olursunuz.

Düdüklü Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Düdüklünün en az üçte biri kesinlikle boş kalmalıdır. Aksi takdirde ani basınç değişimleri tolere edilemez ve patlama olabilir.
• Ağzı kapatılırken lastik contasının oturmasına dikkat edilmeli ve basınç kontrol sistemlerinin çalışırlığı test edilmelidir. İyi temizlenmediğinde bulaşık parçaları düdüklünün buhar tahliye hattını tıkayabilir.
• Nasılsa tenceredekilerin suyu çıkacak düşüncesi ile susuz pişirme yapılmamalıdır. Yemek suyunu salmadan dibine yanma ihtimali yüksektir.
• Düdüklüde yemekler çok daha kısa sürede pişer, normal tencere ile aynı süreler kullanılmamalıdır.
• Dondurulmuş yiyecekler düdüklüye koyulacaksa dolaptan daha evvel çıkarılmalı ve çözülmeden düdüklüye koyulmamalıdır. Ayrıca dondurulmuş gıdaların üretim aşamasında az miktarda piştiği ve normalden hızlı kıvamını bulacağı unutulmamalıdır.
• Pişirmeye başlarken düdük açık olmalı. İlk etapta altı açılan düdüklü fıslamaya başladıktan sonra düdüğü kapatılmalı ve altı kısılmalıdır.
• Düdüklü açılmadan önce düdüğü kaldırılmalı ve içindeki basınç düşürülmelidir.
• Yemek piştikten sonra altı kapatılmalı, düdüğü kaldırılarak buharın tahliye olması beklenmelidir. Ne olursa olsun düdük susmadan kapak açılmamalıdır.
• Düdük susana kadar tencereyi hareket ettirmemek gerekir. Bilhassa altı yanmasın diye sallamak kesinlikle çok tehlikelidir.
• Kapak açılırken düdük de mutlaka açık ve susmuş halde olmalıdır. Sustuktan sonra düdüğü tekrar kapatırsanız yeniden basınçlanma olur.

Emniyet Subabı

Emniyet subabı düdüklünün buhar tahliye kısmı tıkandığında ya da başka bir nedenle arızalandığında devreye giren kısımdır. Bir ayar yapmanız gerekmez. Maksimum basınca gelindiğinde otomatik olarak açılır ve basıncı düşürür. Eğer düdüklünüzün emniyet subabından buhar çıkıyor ama düdüğünden çıkmıyorsa basınç çok yükselmiştir ve durum risklidir. Düdüklünün bu halde kullanılmaması gerekir. Emniyet subabından buharın tahliyesi sağlanmalı ya da soğumaya bırakılmalıdır. Eğer hem düdükten hem de emniyet subabından buhar çıkıyorsa iç basınç çok yükselmiştir ve düdük tahliyede yetersiz kalıyordur. Bu durumda mutlaka ocağın altını kısmak ya da tamamen kapatmak gerekir.

Düdüklü Tencere Patlarsa Ne Olur?

Düdüklü tencere altındaki ateşten aldığı ısı enerjisini basınç ve sıcaklık olarak depolar. Düdüklü tencerenin patlaması bu depo ile dış ortam arasında bir engel kalmamasına neden olur. Bu da bir anda depolanan tüm enerjinin ortaya çıkmasına neden olur. Üzerindeki basınç ortadan kalkınca 120 derecedeki su aniden buharlaşır içindeki yemeği açılmaya başladığı yerden püskürtür.  Elbette bunlar birkaç saniye içinde olur ve gerçekten büyük bir enerji aniden boşalır. Düdüklü patlamaları ciddi yanıklara ve yaralanmalara sebep olabilir. Bu yüzden kullanırken mutlaka talimatlara uyulmalı ve en ideali yarısı hep boş bırakılmalıdır. Bilinçli kullanıldığı takdirde güvenilir markaların düdüklü tencereleri tehlikeli değildir.

İlk Yardım

Düdüklü tencere patladıktan sonra eğer yanan biri varsa saniyelerin bile önemi çok büyüktür. Anında yanık suya tutulmalıdır. Ortaya çıkacak hasarın önlenmesinde dokunun en büyük hasarı gördüğü ilk anların önemi çok büyüktür.