Kişilik Nedir?
Kişilik her insana özel olan ve onu diğer insanlardan farklı kılan:
-> Davranış
-> Düşünceler
-> Duygusal tepkiler
ile tanımlanabilir. Tıpkı parmak izi gibi kişilik de kişisel bir olgudur. Her kişiliğin iyi ya da kötü yanları vardır. Fakat bazı kişilik özellikleri kişiye ve çevresindekilere zarar verecek kadar abartılı olabilir. Bu durumda kişilik bozukluğundan söz etmek gerekir.
Kişilik Bozukluğu Ne Zaman Oluşur?
Kişilik bozukluğunun oluşumu çocukluk çağına kadar dayanır. Ancak net belirtiler ergenlik çağının bitimiyle ortaya çıkar. Kişilik bozukluğu olarak nitelendirilen davranışlar birey tarafından benimsenmiştir artık. Kişi bu davranışları değiştirme isteği duymaz. Tedavi edilmezse ömür boyu sürer. Orta yaşlarda biraz düzelme gösterse de devam eder.
Belirtileri Nelerdir?
Kişilik bozukluğunun belirtileri çok değişkendir. Hiç teknik ayrıntılara girmeden bakıldığında kişinin günlük hayatındaki düzeninin yok olması, mesleğinde işlevselliğini kaybetmesi ve insanlarla ilişkilerinin bozulması kişilik bozukluğuna işaret eden belirtilerdir. Birbirine zıt iki durum kişilik bozukluğunun nedeni olabilir. Kişilik bozukluklarının belirtileri genel olarak 3 gruba ayrılmıştır.
1. Grup: Paranoid, şizopital ve şizoid kişilik bozuklukları
-> İletişim bozukluğu
-> Her şeye şüpheyle yaklaşma
-> İçe kapanma
2. Grup: Borderline, antisosyal, histrionik ve narsist kişilik bozuklukları.
-> Kendini beğenme ve çok üstün görme
-> Bazen çok iyi ve özgüvenli hissederken bazen tam tersini yaşması şeklinde sürekli dalgalanmalar
-> Dikkat çekme isteği, aşırı duygusallık ve sürekli çevrenin onayını alma isteği
-> Diğer insanların haklarını önemsememe ve sürekli hile yapma
3. Grup: Bağımlı, çekingen ve obsesif kompülsif kişilik bozuklukları.
-> Başkalarına aşırı bel bağlama
-> Başkalarında yardım almadan bir şey yapamayacağını düşünme
-> Karar vermede zorlanma ve hayır diyememe
-> Başkalarının eleştirilerine karşı aşırı duyarlılık
-> Sonu gelmeyen yetersizlik hissi
-> Farkında olunan yanlış ve saçma davranışları sergilemekten kendini alıkoyamama
Kimlerde Kişilik Bozukluğu Görülür?
Kişilik bozukluğunun en önemli nedeni genetik mirastır. Genetik olarak kişilik bozukluğuna yatkın bir birey çocukluğunda da kötü şeyler yaşamışsa kişilik bozukluğunun ortaya çıkma ihtimali çok yüksektir. Özellikle çocuklukta yaşanan şiddet ve cinsel travma durumları kişilik bozukluğunu tetikler. Anneyle babanın kendi aralarındaki ve çocukla olan ilişkisi de önemlidir. Ayrıca doğum sırasında yaşanan küçük beyin hasarları ve bazı biyolojik nedenler de kişilik bozukluğuna neden olabilir. Kişilik bozukluğu genellikle beraberinde başka psikolojik problemlerle görülür.
Kişilik Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir?
Kişilik bozukluğunun tedavisi, sorunun altında yatan nedene göre değişir. Psikiyatri seanslarıyla kişinin kendindeki zararlı özellikleri fark etmesi sağlanır. Herkes kendi kusurunu görmekte zorlanır. Ancak kişilik bozukluğu kişiyi kendine karşı kör yapar. Tüm toplumla çatışmasına rağmen kişi yine de haklı olduğunu ve toplumun yanlış davrandığını düşünür. Kişilik bozukluğunun tedavisi zordur fakat kişilik bozukluğunun tedavi edilmesi bir o kadar hayat kalitesini artırır. Bazen kişilik bozukluğunun altında biyolojik bir neden de olabilir. Bu durumda biyolojik bozukluğu düzeltmek için terapinin yanı sıra ilaç desteği de zorunlu olur. Bununla birlikte neredeyse tüm kişilik bozukluklarında tedavi süreci ilaç yardımıyla hızlandırılır.
Yorum Yaz (Facebook)