Çıban Nedir?

Çıban, bir nohut tanesinden yarım limona kadar çok farklı büyüklüklerde ortaya çıkabilir. Sivilceler gibi çıbanların da içi irin, yani iltihap doludur. Stafilokok türü bakteriler tarafından ortaya çıkan çıban ölümcül bir problem değildir. Ancak tedavi edilmediği taktirde sıkıntılı durumlar ortaya çıkabilir. Çıban vücudun tamamında görülebilir. Ancak en çok terlemenin fazla olduğu ve sık temizlenmeyen bölgelerde kendini gösterir.

Çıban Nasıl Oluşur?

Öncelikle stafilokok bakterileri deri yüzeyine yerleşir. Özellikle terlemenin fazla olduğu bölgelerde ortam nemli olduğu için daha çabuk çoğalırlar. Bu bakteriler zamanla kıl köklerinin içerisine yerleşir. Kıl köklerindeki bakteriler etraflarındaki en yakın yağ hücrelerini parçalayarak besin ihtiyacını karşılar ve çoğalmaya devam ederler. Bakterilerin çoğalmasına karşın vücut savunma hücreleri kıl köküne doğru hareket eder. Burada bakterilerle savaşabilmek için bölünerek sayılarını artırırlar. Eğer vücut direnci yüksekse savunma hücreleri bakterileri öldürür ve sorunu kontrol altına alır. Ancak vücut direnci yeterli değilse bakteriler ve savunma hücreleri birbirlerine üstünlük sağlayamaz. Bu nedenle sürekli sayılarını artırırlar. Artan hücre sayısı kıl köküne sığmaz ve bir şişlik halinde deri dışına taşınır. Deri dışındaki şişlik tedavi edilmezse giderek büyür, hasta için sıkıntılı bir durum ortaya çıkar.

Çıban Kimlerde Daha Sık Görülür?

  ->  Hastalık nedeniyle veya genel olarak bağışıklık sistemi zayıf olan insanlarda,

  ->  Sürekli alkol tüketenlerde,

  ->  Uzun süre oturarak çalışanlarda ve çok fazla terleyenlerde

  ->  Aşırı kilolu kişilerde çıban görülme ihtimali daha fazladır.

Çıban Türleri Nelerdir?

  ->  Kan Çıbanı: Stafilokokların kıl ve yağ foliküllerine yerleşerek iltihap oluşturması sonucu görülür. Kendiliğinden iyileşebilir. Ancak tedavi edilmezse deri altına enfeksiyon yayılması gibi riskleri vardır. Bu nedenle kısa sürede tedavi edilmesi hasta açısından riski ortadan kaldıracaktır.

   ->  Şirpençe:  Kan çıbanları tedavi edilmezse sayıları artabilir veya deri altına yayılabilir. Böyle bir durumda şirpençe denilen oluşumlar ortaya çıkar. Bu oluşumlar kan çıbanından daha tehlikelidir.

  ->  Şark Çıbanı:  En sıkıntılı çıban türüdür. Güneydoğu Anadolu Bölgesin’de daha çok görülür. İyileşmesi 1-1.5 yılı bulabilir. Şark çıbanı çıkan kişide bağışıklık oluşur ve tedavi edildikten sonra bir daha şark çıbanı oluşmaz.

Çıban Nasıl Tedavi Edilir?

Bazı çıbanlar kendiliğinden uç kısmında bir delik oluşturup buradan içindeki iltihabı boşaltabilir. Bu sayede kısa sürede iyileşir. Bazılarında ise şişlik değişmeden kalır. Böyle durumlarda cerrahi müdahale ile çıbanın içindeki iltihabın boşaltılması gerekir. Daha sonra hastaya antiseptik ve antibiyotik ilaçlar kullandırılarak mikropların ortadan kalkması sağlanır. Tedavi sırasında da hastaya düzenli olarak pansuman yapılması gerekebilir. Çıbanı ev ortamında patlatmak doğru değildir. Hem yara bölgesi mikrop kapabilir hem de iltihabın yayılma riski oluşur.